Tütünde şirket kumpası. Tütün üreticileri firmaların verdiği ücret karşısında eziliyor
Önceki yıllardan farklı olarak bu yıl, sözleşme fiyatlarının üreticiler fideleri tarlaya diktikten yani geri dönülmez bir yola girdikten sonra ilan edilmesi üreticileri tamamen çaresiz bırakmıştır. Ön sözleşmeler yaparak avanslarını alan üreticiler için zarar etmek pahasına üretmekten başka yol görünmüyor. Manisa’da tütün üreticileriyle bir araya gelen CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, “Birçok köylü tütün üretiminden vazgeçmiş. Para kazanamıyorlar" dedi.
Ege Bölgesi 2022-2023 tütün üretim sezonu fiyatlardaki belirsizliğin yarattığı tedirginlikle başlamıştı. Şimdide açıklanan fiyatlarla üreticilerin tedirginli büyük bir hayal kırıklığına dönüştü. Bunun nedeni 60 TL/kg maliyeti olan bir ürüne üreticiler 75-80 TL/kg aralığında bir başfiyat beklerken şirketlerin tütün alım fiyatını 55 /kg olarak açıklamasıdır. Geçen yıl 35 TL olan alım fiyatlarının bu yıla dönük artışı TÜİK’ in açıkladığı %70’lik resmi enflasyon oranının bile altında kalmıştır.
Tütünde dikim dönemi sürüyor. Türkiye’de önemli tütün üretim merkezlerinden biri olan Manisa’da üreticilerle bir araya gelen CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, köylerde dolaşarak çiftçilerden edindiği izlenimleri Cumhuriyet’e anlattı.
Bakırlıoğlu, eskiden tütün dikiminin şenlik havasında yapıldığını, bugünün üreticilerinin ise gelecekten umutsuz olduğunu, “maliyetini kurtaracak mı” diye kara kara düşündüğünü belirterek, “Birçok köylü tütün üretiminden vazgeçmiş. Para kazanamıyorlar. ‘Tütüncüye artık kız vermiyorlar’ diye serzenişte bulunuyorlar” dedi.
Gerçek enflasyon rakamlarının nerdeyse %200’ler civarında olduğu koşullarda üreterek ayakta kalmak olanaksızdır. Önemli bir kısmı ihraç edilen bölge tütünlerinde alım fiyatları uzun yıllardır korunan 4 USD altına inerek birkaç yıldır 3,5 USD olarak gerçekleşirken devam eden döviz artışıyla birlikte bu gerileme devam edecektir. Enflasyon artışının devam ettiği koşullarda üreticilerin hane gelirleri iyice düşecektir. Tümüyle şirketlerin ve piyasanın eline terk edilmiş örgütsüz üreticiler bu duruma müdahale edemez durumdalar.
Şirket temsilcilerinin de tütün üreticilerine fiyatın 55 lira olduğunu sözlü olarak bildirdiklerini belirten Bakırlıoğlu, “Üreticilerin bir kısmı ise fiyatı benden öğrendi. Buna karşın Kırkağaç Ziraat Odası bu yıl tütün maliyetini 60 lira olarak hesapladı. Geçen yıl 31 lira avans verildi. Şirketler fiyatı 35 lira olarak belirledi ve hasatta tütüncüye sadece 4 lira fark ödendi. Bu durumda tütün fiyatındaki artış yüzde 57 olacak. Tütün üreticisi maalesef şimdiden ürettiği tütünü maliyetinin altında satmak zorunda kaldı” diye konuştu.
Bu zor dönemde bu ülkenin geleceği olan tarıma önem veren bütün kurum ve kuruluşlar açgözlü şirketlerin karşısında tütün üreticisiyle dayanışma içinde olmalıdır. Bu dayanışma üreticilerin insanca yaşamak, üretirken geleceklerini yitirmemek için verdikleri varoluş mücadelesi için çok önemlidir.
En önemlisi de devletin her türlü dayanak ve korumadan yoksun bir biçimde şirketlerin eline bıraktığı üreticiler acilen kendi öz örgütlerini kurmanın olanaklarını yaratmalıdırlar. Yok oluşlarını ancak kendi çıkarlarını önceleyen örgütlü mücadele ile durdurabilirler.